Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2010

Ρόδι της γονιμότητας και της ποίησης


ΑΠΟ ΤΗΝ αιγυπτιακή και την ελληνική μυθολογία μέχρι τα πέρατα της ιστορίας και του κόσμου και από την Παλαιά Διαθήκη μέχρι τη σύγχρονη λογοτεχνία, η ροδιά έγινε η μεγάλη κόρη, μάνα και μούσα των ποιητών, γεμάτη γλυκές μνήμες, μύθο και ρομαντισμό. Η ροδιά που κρέμεται με τα σκληρά της μήλα έξω από το παράθυρο ενός κήπου, είναι εικόνα που μεταλλάσσεται σε νοσταλγία κάθε φορά που τυχαίνει το μάτι να σκαλώνει σε γωνιές της πόλης που αντιστέκονται.

Ο μύθος λέει ότι ο Πλούτωνας απήγαγε την Περσεφόνη και την πήγε στα μέρη του, στον Κάτω Κόσμο. Της χάρισε ένα ρόδι και η αφελής έκανε το λάθος να φάει λίγα από τα ροδιά γλυκά μπαλάκια. Καταδικάστηκε έτσι να ζει το μισό χρόνο, το χειμώνα, με τον Πλούτωνα και τον άλλο μισό, το καλοκαίρι, στον Επάνω Κόσμο. Ροδιές εικονίζονταν στα καρχηδονιακά και τα φοινικικά παράσημα καθώς και στην πίσω πλευρά των νομισμάτων της Ρόδου. Σημαντική θέση κατέχει η ροδιά στην ελληνική μυθολογία, καθώς συμβολίζει τη γονιμότητα, την αφθονία και την ψυχική ισορροπία. Ηταν αφιερωμένη στη θεά Ηρα, προστάτιδα του γάμου και της γέννησης, η οποία στα γλυπτά κρατά πάντα μία ροδιά. Ο Θεόφραστος ονόμαζε τη ροδιά «Ροίο».

Η μακρά ιστορία της ροδιάς έχει καταγράψει πολλές άλλες χρήσεις της εκτός από την κλασική... φαγώσιμη. Μνημονεύεται σε πολλές μυθολογίες, όπως στην αιγυπτιακή, και για πολλούς άλλους λαούς αποτέλεσε την πρώτη ύλη για την κατασκευή μελανιού, βαφών για ρουχισμό, ενώ η γνωστή μορφή της έχει καλλιεργηθεί και συνεχίζει να καλλιεργείται σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου και την Ινδία. Οι Φοίνικες και οι Αραβες έμποροι σύστησαν τη ροδιά σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Τα ρόδια χρησιμοποιήθηκαν με πολλούς τρόπους, όπως γίνεται και σήμερα. Ηταν απαραίτητο στοιχείο στην αιγυπτιακή μυθολογία και τέχνη, εκθειάζονται στην Παλαιά Διαθήκη της Βίβλου και στο Βαβυλωνιακό Ταλμούδ και μεταφέρονταν από τα καραβάνια στην έρημο χάριν του δροσιστικού χυμού τους.

Μα πάνω απ' όλα η ροδιά είναι έμπνευση και τέχνη. Θα έπρεπε ίσως να θυμηθούμε τον Οδ. Ελύτη και την «Τρελή Ροδιά».

«Σε μεσοφούστανα πρωταπριλιάς και σε τζιτζίκια δεκαπενταύγουστου, τινάζοντας απ' τη φοβέρα τα κακά μαύρα σκοτάδια της, ξεχύνοντας στους κόρφους του ήλιου τα μεθυστικά πουλιά, πέστε μου, αυτή που ανοίγει τα φτερά στο στήθος των πραγμάτων, στο στήθος των βαθιών ονείρων μας, είναι η τρελή ροδιά;»
ΠΗΓΗ:  ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/12/200

1 σχόλιο:

Ἅ λ ς είπε...

Η Περσεφονη ανεβει στον κοσμο και ανθιζουν οι καλλιεργειες και οταν πηγαινει στον κατω κοσμο (το χειμωνα) ολα μαραινονται, λεει ο μυθος.. Απο τους αγαπημενους μου μυθους!!! Καλη χρονια!!!Υγεια και χαρα!